Z miłości do zrównoważonego designu

W designie najpierw chodziło przede wszystkim o projektowanie efektownych przedmiotów użytkowych; później, od czasów Bauhausu, na prowadzenie wysunęła się funkcjonalność, choć nadal nie lekceważono estetyki. I właściwie można by stwierdzić, że to podejście króluje do dziś, jednak we współczesnym designie pojawia się jeszcze jeden ważny aspekt: oddziaływanie na środowisko. Na czym więc polega zrównoważony design i dlaczego ma duże znaczenie?

Podstawy zrównoważonego designu: analiza LCA

Jednym z fundamentów zrównoważonego designu jest analiza cyklu życia produktu, czyli  LCA (Life Cycle Assessment). Jej celem jest zbadanie i prognoza wpływu danego produktu na środowisko naturalne, przez cały okres jego istnienia:

• od momentu projektowania i produkcji (tu istotny jest również sposób pozyskiwania surowców),
• przez wdrożenie i dystrybucję (zarówno opakowania, jak też wysyłka czy transport i metody sprzedaży),
• użytkowanie (ważne jest m.in. to, jak długo dany produkt może posłużyć użytkownikom),
• aż do ostatecznej utylizacji (czy produkt będzie nadawał się do recyklingu, w jaki sposób będzie utylizowany, jak długo będzie się rozkładał itp.)

Elementy, które uwzględnia się w LCA, to m.in. emisja CO2 i innych gazów cieplarnianych, pozyskiwanie i obróbka materiałów, wykorzystanie zasobów naturalnych, wykorzystanie energii, generowanie odpadów i zanieczyszczeń. Dzięki temu można nie tylko ocenić, jak produkt (ale również np. budynek czy nowa funkcja lub cecha konkretnego produktu) będzie oddziaływał na środowisko, ale również poszukać rozwiązań, które pozwolą zminimalizować negatywny wpływ.

O co właściwie chodzi w zrównoważonym designie?

Sama koncepcja zrównoważonego designu jest dość prosta: chodzi o projektowanie takich rozwiązań, których negatywny wpływ na planetę i środowisko naturalne będzie znacznie ograniczony — a w idealnej sytuacji całkowicie zlikwidowany. Oprócz tego, znaniem Bena Peace’a z Valuechain, ważną rolę odgrywa tworzenie rzeczy o pozytywnym oddziaływaniu na regenerację planety.

Zrównoważony design ma ogromne znaczenie nie tylko w projektowaniu produktów, ale również np. budynków czy miast. Wpisuje się to w cele zrównoważonego rozwoju, określone przez ONZ w Agendzie 2030, gdzie możemy przeczytać m.in. o zwiększeniu wykorzystania odnawialnych źródeł energii, wdrożeniu programów zrównoważonej konsumpcji i produkcji, stosowaniu technologii przyjaznych środowisku czy rozwoju niezawodnej, zrównoważonej infrastruktury i zapewnieniu równego dostępu do niej. Wspólną cechą zrównoważonych przestrzeni i przedmiotów jest odpowiedzialność, zarówno w kontekście środowiskowym, jak też społecznym i ekonomicznym.

Jedną z kluczowych wartości zrównoważonego designu jest wykorzystanie materiałów pozyskiwanych z odpowiedzialnych źródeł, odnawialnych i podlegających recyklingowi. Ważne jest też odpowiednie zarządzanie surowcami — tak, aby nie generować zbyt dużej ilości odpadów produkcyjnych i nie marnować materiału. W doborze materiałów warto zwrócić uwagę także na ich trwałość i wytrzymałość, ponieważ idea zrównoważonego designu zakłada, że produkt ma służyć użytkownikowi jak najdłużej, w jak najlepszej kondycji, powinien być „naprawialny”, aby nie trzeba było zbyt szybko wymieniać go na nowy, napędzając tym samym konsumpcję i zwiększając zużycie cennych zasobów.

W zrównoważonym podejściu do projektowania nie można też zapomnieć o dostosowaniu rozwiązań do zróżnicowanych potrzeb odbiorców — ta zasada dotyczy i przedmiotów, i przestrzeni, zwłaszcza tych publicznych. W przypadku produktów uwzględnienie różnych potrzeb użytkowników, oprócz zwiększania inkluzywności, przyczynia się też pośrednio do zapobiegania nadkonsumpcji: mając rzeczy idealnie wpisujące się w nasze oczekiwania, chętniej ich używamy, bardziej o nie dbamy i nie jesteśmy tak skłonni do wyrzucenia ich po krótkim czasie użytkowania, jak czasami dzieje się w przypadku przedmiotów niższej jakości, miernie zaprojektowanych i wykonanych, dla każdego i dla nikogo.

Zrównoważony design w Oakywood

Troska o ekologię w Oakywood również zaczyna się już na etapie planowania i projektowania produktów. Dbamy przede wszystkim o to, by tworzyć ergonomiczne i funkcjonalne rozwiązania, dostosowane do zróżnicowanych preferencji odbiorców: istotnym elementem jest tu nasz konfigurator 3D, dzięki któremu klient może samodzielnie dopasować wybrane produkty, wybierając ich kolory, materiały i detale oraz precyzyjnie określając wymiary. Ostatnio powiększyliśmy ofertę produktów konfigurowalnych o drewniane blaty o szerokiej gamie zastosowań: mogą posłużyć jako nowy blat drewniany do biurka lub dębowy blat do stołu, jako blat kuchenny, stolik kawowy albo konsola do przedpokoju. Drewniany blat na wymiar można zamontować nawet w kamperze, jeżeli ktoś lubi pracować w podróży.

Projektując nasze produkty, planujemy od razu odpowiednie gospodarowanie materiałem. Zależy nam na tym, aby wykorzystać całą drewnianą kłodę i nie generować zbędnych odpadów. Dlatego każda część kłody jest z góry przeznaczona do produkcji konkretnych akcesoriów — nie ma tu przypadków. Oprócz rozsądnego wykorzystania surowca, ważne jest dla nas pochodzenie materiałów: używamy wyłącznie odpowiedzialnie pozyskanego drewna, z certyfikatem FSC.

Zrównoważony design od samego początku jest jedną z kluczowych wartości Oakywood. I po tych paru ładnych latach jesteśmy pewni jednego: zawsze jest pole do poprawy i rozwoju. Dlatego niestrudzenie szukamy nowych sposobów na to, by nasze produkty były jeszcze bardziej przyjazne użytkownikom i planecie.